Iedere baby heeft een eigen natuurlijke bedtijd 😴
Voor baby’s die vanaf zes weken langzaam een dag- en nachtritme ontwikkelen en kinderen tot zes jaar ligt de natuurlijke bedtijd tussen 18.00 en 20.00 uur. Natuurlijke bedtijd betekent in slaap zíjn, niet starten met de bedtijdroutine, niet wakker in bed liggen, maar écht slapen. Hoe kom je erachter wat de natuurlijke bedtijd van jouw baby is? Die hangt samen met leeftijdsfase, het aantal slaapjes dat je baby nog doet overdag en natuurlijk met hoe de interne klok van je baby is ‘afgesteld’.
Verkeerd inschatten natuurlijke bedtijd
Ik zie als kinderslaapcoach vaak dat ouders de natuurlijke bedtijd van hun kind te laat inschatten of zich überhaupt niet bewust zijn van het belang van op tijd slapen. Vaak wordt door de omgeving goedbedoeld voorgesteld om je kindje wat later op bed te leggen ‘dan ik hij zeker moe genoeg zijn en slaapt jij de nacht door’. Dit is de grootste slaapmythe die er bestaat. Leg dit goedbedoelde advies direct weer naast je neer – evenals het devies je baby overdag wat minder te laten slapen. Zodra een baby (te) weinig slaapt, te lang wakker is of te laat naar bed gaat, zal zijn lijfje vermoeid raken en cortisol aanmaken, het stresshormoon dat er vervolgens voor zorgt dat het moeilijker wordt voor je baby om in slaap te vallen. Dit leidt in de regel ook tot vaker wakker worden in de nacht en vroege ochtend. Een te late bedtijd zorgt dus vaak voor een gebroken nacht. Hiermee bereik je het tegenovergestelde van wat je wilt.
Slaaproutine
Een vaste (en flexibele) routine is belangrijk voor goede slaap van je baby, overdag en ’s nachts. De voorspelbaarheid van een routine is belangrijk voor het emotionele welzijn van je kind, je creëert zo een gevoel van orde en veiligheid. Baby’s weten zo precies wat ze kunnen verwachten. Een vaste routine helpt ze om hun interne klok op peil te houden. Zo weten de hersenen wanneer ze het slaaphormoon melatonine moeten aanmaken om zich voor te bereiden op slaap. Melatonine bevordert slaap doordat het de spieren ontspant en je slaperig maakt. Top spul dus voor slaap. Melatonine wordt onder meer aangemaakt als het donker wordt: een teken voor je lichaam dat het tijd is om te gaan slapen. Ik adviseer ouders altijd aan het begin van de routine de gordijnen, luiken of blinds in de slaapkamer te sluiten en een leeslampje aan te doen. Dat geeft genoeg licht om je baby nog te kunnen verzorgen en voor te lezen. Tegelijkertijd is het een signaal voor de hersenen om melatonine aan te maken.
Op tijd naar bed
Als je de natuurlijke bedtijd van je kind mist zal het lichaam het kalmerende stofje melatonine niet aanmaken. Het tegenovergestelde gebeurt: het lichaam maakt cortisol aan, het stresshormoon dat je kind stimuleert en ervoor zorgt dat hij juist weer een stoot energie krijgt. Het is dus heel belangrijk dat je je baby niet té laat in bed legt! Vergelijk het met het geven van een shot espresso vlak voor het naar bed gaan. Het duurt dan langer om je kindje rustig in slaap te krijgen. Voor iedere ouder die einde van de dag z’n kindje in zijn ogen ziet wrijven, voor zich uit ziet staren of hangerig ziet worden en hem een halfuur later weer ziet lachen, als een dolle stier door het huis ziet tijgeren of spelen zal misschien denken: hij is dus echt nog niet moe! Maar de kans is groot dat hij dan over zijn natuurlijke bedtijd heen is gegaan en op cortisol nog even vrolijk doorgaat. Je kind op zo’n moment in bed leggen kan een uitdaging zijn en meer strijd opleveren. Let daarom vooral goed op de (soms subtiele) signalen van je kindje zodat je zijn natuurlijke bedtijd niet over het hoofd ziet.
Vicieuze cirkel
Als de natuurlijke bedtijd van je kindje 19.00 uur is, maar hij pas om 20.00 uur in bed ligt, zal hij moeilijker in slaap kunnen vallen. En zelfs nadat hij in slaap is gevallen – wat vaak gepaard gaat met meer verzet en tranen – zullen de oververmoeidheid in combinatie met de cortisol ervoor zorgen dat hij over het algemeen vaker wakker wordt ’s nachts en te vroeg in de ochtend, en dus niet uitgerust is. Dit kan vervolgens leiden tot een dag met slechte slaapjes, met als resultaat een oververmoeide baby bij bedtijd. Gevolgd door weer een slechte nacht. Zo ontstaat een vicieuze cirkel en voor je het weet, ben je allemaal oververmoeid. Deze vicieuze cirkel is het eerste dat ik als kinderslaapcoach probeer te doorbreken.
